AIKIDO

Sztuka walki, którą jest aikido, jest ściśle związana z osobą Morihei Ueshiba - jej twórcą. To on właśnie rozwijając swoje umiejętności i doświadczenie trenując u wielkich mistrzów swoich czasów, a jednocześnie poszukując duchowej równowagi i drogi równomiernego rozwoju stworzył system walki wywodzący się ze szkoły Daito-ryu. Połączył elementy tradycyjnej sztuki wojennej - bujutsu - poprzez wprowadzenie ruchów ciała występujących w szermierce japońskiej, tworząc także techniki obezwładniania uzbrojonego przeciwnika. Początki szkoły sięgają lat dwudziestych XX wieku, obecnie aikido jest szeroko znane na świecie a koordynatorem działań jest założona w 1940 Fundacja Aikikai, prowadzona przez syna Moriheia Ueshiby, Kisshomaru Ueshiba a obecnie wnuka Moriteru Ujeshiba. W 1975 powstała Międzynarodowa Fundacja Aikido (IAF) powołana przez Fundację, w Polsce podlegającym jej organem jest Polska Federacja Aikido.

Sama sztuka walki polega w przechwyceniu energii agresora i skierowaniu jej w takim kierunku, aby uchronić siebie, a zarazem aby krzywda nie stała się samemu atakującemu i innym. Aikidoka poprzez ruchy ciała kontroluje nadchodzący atak zanim tej dojdzie celu, przekierowuje go, a następnie unieruchamia przeciwnika jedną techniką kończąc walkę. Przypomina to walkę mieczem, w której jedno cięcie zazwyczaj kończy starcie, jednak w przeciwieństwie do samej szermierki, w aikido, unieszkodliwią przeciwnika można bez trwałego uszczerbku dla jego zdrowia. Atakujący już popełnił błąd próbując atakować, a my próbujemy ocalić go przed następstwami jego czynu.

Trening aikido rozpoczyna się i kończy ukłonem. W trakcie samego treningu można wyróżnić osobę, która dokonuje ataku - (uke), oraz wykonującego technikę (tori). Obie role są bardzo ważne. Atakujący ma wyprowadzić zdecydowany atak, podczas gdy tori wykonując odpowiednią do ataku technikę ma go unieszkodliwić, wyprowadzając z równowagi jego centrum i w płynny sposób kontrolując ruch (już) układu atakujący i broniący się zakończyć walkę techniką stosowną do danego momentu. Obaj trenujący uczą się kontroli nie tylko własnego ciała i przeciwnika, ale także refleksu, rozwijają intuicję i uczą się szybkiego reagowania na rozwój sytuacji. Sprawdzają się w konfrontacji z zagrożeniem i uczą się jak reaguje ich umysł i przeciwnika na zmieniające się warunki. Z czasem rozwija się u nich zdrowa pewność siebie i wzajemny szacunek. Ćwiczący bowiem na treningach rywalizują nie między sobą, ale z własnymi słabościami wraz poznając siebie.

Sam twórca aikido Morihei Ueshiba nie zezwalał na współzawodnictwo na treningach, nie tylko ze względu na niebezpieczeństwo przy niektórych technikach, ale także na samą ideę aikido, dla której rozwiązanie konfliktu poprzez bezpośrednią walkę jeżli tylko jest taka możliwość powinno być unikane.

„Aikido nie jest sztuką niszczenia lecz sztuką życia, dobroci, pokoju oraz miłości natury.” Morihei Usehiba – twórca aikido

Japońska sztuka samoobrony, jaką jest aikido, wyróżnia się spośród innych podejściem do samego aktu ataku. Cechuje ją nacisk jaki kładzie na moralny i psychologiczny wymiar działań oraz na odpowiedzialność za zdrowie i życie drugiego człowieka w całym procesie treningu i walki. Jednocześnie, pochodząc od japońskiej sztuki walki mieczem (kenjutsu), skoncentrowana jest na błyskawicznym reagowaniu na ruchy atakującego, tak by w sytuacji, gdy walki nie da się uniknąć unieszkodliwić przeciwnika jedną techniką (cięciem). Brak rywalizacji, który cechuje aikido, buduje zdrową atmosferę przy której trenujący rozwijają nie tylko swoją sprawność fizyczną i ciało, ale także siłę ducha, kształcą osobowość i opanowują własne słabości.

Aikido jest japońską defensywną sztuką walki polegającą wyłącznie na obronie. Dzieci nie uczą się na zajęciach agresji i bicia, ale obrony przed takimi zachowaniami. W Aikido nie organizuje się zawodów, nie ma rywalizacji a co za tym idzie wskazywania, kto jest lepszy a kto gorszy. Jedyny sprawdzian umiejętności to egzamin na kolejny stopień (kyu). Egzaminy to nie sparing, walka na punkty, ale prezentacja swoich umiejętności.

Długie godziny spędzane w szkolnej ławce, przesiadywanie przed komputerem czy telewizorem odbija się negatywnie na rozwoju fizycznym i utrwala niewłaściwe wzorce spędzania wolnego czasu. Niezaspokojona naturalna potrzeba ruchu prowadzi do powstawania nadwagi, wad postawy (np. skrzywień kręgosłupa zwyrodnienia stawów). Pozytywnym aspektem treningu Aikido jest harmonijny rozwój psychofizyczny. Instruktor zwraca uwagę na wszelkie nieprawidłowości czy to postawy (np. garbienie się) czy złe nawyki np. w zachowaniu. Techniki i ćwiczenia wykonywane są po obu stronach ciała, co zapewnia symetryczny rozwój i ma działanie korekcyjne w przypadku wad postawy. Obserwacja postępów dziecka daje dużą satysfakcję rodzicom zwłaszcza wtedy, gdy poprawia się ogólna sprawność i korygują się wady postawy.

Aikido pozytywnie stymuluje rozwój umysłowy dziecka. Niewątpliwym atutem tej sztuki walki jest nauka koncentracji uwagi i umiejętność radzenia sobie z niepowodzeniami i ich pokonywaniu w życiu codziennym.

Dzieci z natury hałaśliwe i rozbiegane nie potrafią w zdyscyplinowany sposób skoncentrować uwagi na wykonywaniu ćwiczeń. Nauka powinna odbywać się metodycznie i atrakcyjnie. Aikido dla dzieci to połączenie ćwiczeń ogólno rozwojowych, podstaw aikido, technik samoobrony, gier i zabaw. Taki charakter treningu jest atrakcyjny nie nudzi a bawiąc uczy. Gry i zabawy wpływają na zwinność, poprawę refleksu, budują świadomość poczucia własnego ciała. Ważnym aspektem treningu jest wykonywanie technik Aikido w sposób bezpieczny! Zajęcia aikido charakteryzują się pogodną atmosferą i eliminacją agresywnych zachowań. Dzieci uczą się tolerancji, opanowania i co bardzo ważne przewidywania skutków działań.

Bardzo niebezpiecznym zjawiskiem w szkołach i po szkole dla młodego człowieka są próby dominacji dzieci starszych i silniejszych nad mniejszymi i słabszymi. Tego typu zachowania zostawiają ślad w psychice dziecka na długie lata. Trenowanie Aikido sprawia, że dziecko zaczyna radzić sobie w takich sytuacjach. Bez uciekania się do agresji nie pozwala się zdominować.

Trening Aikido dla dzieci zasadniczo różni się od zajęć dla dorosłych. W sztukach walki wymagana jest dyscyplina, cisza, którą przerywają tylko odgłosy wykonywanych ćwiczeń i głos instruktora. Taka forma zajęć dla dzieci jest nieatrakcyjna a dokładniej nudna. Dlatego wszędzie gdzie to tylko możliwe w procesie nauczania, podczas ćwiczeń rozgrzewających i uzupełniających staramy się użyć formy „zabawowej”.

Zajęcia dla dzieci rozpoczynają się w sposób tradycyjny –ukłonem w pozycji siedzącej. Potem rozgrzewka dostosowana do charakteru wykonywanych na treningu ćwiczeń. Następnie nauka poruszania się na macie (obroty i sposoby przemieszczania ciała). Ćwiczenia te mają na celu wyrobienie nawyku odpowiedniego poruszania się podczas wykonywania technik Aikido. Kolejny ważny element aikido - nauka padów, prowadzona jest wyłącznie na macie. Nauka bezpiecznego padania (przewrotów, przewracania się) to bardzo praktyczna umiejętność w życiu dziecka. Pady ćwiczone są na każdym treningu niezależnie od wieku i stopnia zaawansowania. Nauka ta umożliwia bezkolizyjne wychodzenie z zastosowanych przez partnera technik.

Techniki Aikido – program dla dzieci pozbawiony jest niebezpiecznych elementów, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na ich dalszy rozwój fizyczny( niebezpieczne rzuty czy bolesne dźwignie). Całość treningu przeplatana jest ćwiczeniami wyrabiającymi czujność, zwinność, szybkość, spostrzegawczość i dokładność ruchów. A wszystko to w formie gier i zabaw grupowych. Pozwala to zaspokoić naturalny temperament dziecka i skierować go do budowy i kształtowania prawidłowych odruchów przydatnych w nauce Aikido i w życiu codziennym.

Roman
Widawski

5 Dan
aikido Aikikai

Łukasz
Bęben

1 Dan
aikido Aikikai

Grzegorz
Kraszczuk

1 Dan
aikido Aikikai

Aleksandra
Flitta- Widawska

2 kyu
instruktor sekcji dziecięcej
i młodzieżowej